ستاره دریایی در بستر آبهای سراسر دنیا، به ویژه در آبهای گرم هندوستان و اقیانوس آرام یافت میشود. شکل ستارههای دریایی شبیه به ستاره است. آنها ماهی نیستند و سر و مغز ندارند. آنها دارای پنج بازو یا بیشتر، بخش مرکزی بدن و یک دهان هستند.
- هر ستاره دریایی صدها مکنده قوی به نام پاهای لولهای دارد که اگر وارونه شود، با استفاده از این پاها میتواند به حالت اول بر میگردد.
1) ابتدا انتهای بازوهای خود را خم میکند تا با پاهای لولهای خود سنگی را بگیرد.
2) بعد از آن، خودش را به آرامی به روی آن میکشد.
3) با انداختن خود به روی سنگ به حالت اول برمیگردد و به راهش ادامه میدهد.
- 1500 گونه ستاره دریایی در اقیانوسهای دنیا وجود دارد. تعداد زیادی از آنها رنگهای روشن دارند.
- برخی از ستارههای دریایی مثل این یکی، بازوهای زیادی دارند. اگر ستاره دریایی یکی از بازوهای خود را از دست بدهد، بازوی دیگری به جای آن در میآید.
- ستاره دریایی صدف میخورد. برای این کار با مکندههای قدرتمند خود دو قطعه صدف را باز میکند، سپس معده خود را از طریق دهان به بیرون میراند و بر روی پیکر صدف میاندازد.
- ستاره دریایی خاردار از مرجانها تغذیه میکند و به همین دلیل میتواند صدمههای جدی به صخرههای مرجانی وارد کند.
- ستارههای دریایی نسبت به تغییر روشنایی عکسالعمل نشان میدهند، نقاط حساس به نور در انتهای بازوهای آنها قرار دارد.
- برخی از ستارههای دریایی در سال بیش از یک میلیون تخم میگذارند.
نوع تقارن در ستاره دریایی
بیشتر با داشتن دستگاه و تقارن دو طرفی بعد از طی مراحل جنینی، مشخص میشوند. بیشتر جانوران دارای تقارن دو طرفی، این نوع تقارن را حفظ میکنند، اما در چند گروه مانند ستاره دریایی، در حین تغییر شکل و تبدیل شدن به حالت بالغ، صاحب تقارن شعاعی ثانویه میشوند.
پنج یا بیش از پنج بازو که از بخش مرکزی بدن این ماهی بیرون زدهاند، تقارنی شعاعی را در بدن را این جانور بوجود آوردهاند. در حقیقت گفته میشود که بدن نیاکان ستاره ماهیها تقارن دو طرفهای داشتهاند که ستارههای دریایی امروز هم بقایایی از همان ساختار بدنی را حفظ کردهاند. چنین جانوران بالغی همانند جانوران دارای تقارن شعاعی، کم تحرک، ساکن و بدون سر میشوند.
دستگاه گردش آب
دستگاه گردش آب، از طریق یک سری مجاری سلولی پر از آب دریا عمل میکند و در حرکت و تغذیه نقش دارد. این دستگاه توسط صفحهای آبکش مانند که در سطح فوقانی بدن و نزدیک زاویه میان دو بازو واقع شده، با آب اطراف در ارتباط است. یک مجرای ویژه، آب را از صفحه آبکشی به یک مجرای حلقوی در داخل بدن منتقل میکند و از این مجرا هم 5 مجرای شعاعی خارج میشوند که هر کدام به درون یک بازو میروند.
پاهای لولهای با دریافت آب از طریق مجراها، میتوانند به عنوان پاهای حرکتی بکار آیند. همین پاها هنگامی که بر سطحی جامد فشرده شوند، مانند بادکش عمل میکنند که میتواند فشاری یکنواخت و مداوم بر صدف دو کفهایها وارد آورد و پس از خسته شدن جانور، دو کفه آن را از هم بگشاید.
بدین سبب وجود ستاره دریایی در محلهای پرورش صدفهای خوراکی، مضر است. پاهای لولهای موجود در طول هر بازو، طوری ردیف شدهاند که حاشیه شیار آمبولاکرال را میگیرند. این شیارها به دهان که در مرکز سطح زیرین واقع است، منتهی میشوند.
دستگاه گوارش و دستگاه عصبی
دهان از طریق یک مری کوتاه، به معدهای وسیع مرتبط است که میتواند از دهان خارج شود و به بافتهای نرم صدف برسد. ذرات غذایی و غذاهای مایع از مسیر رودهای کوتاه میگذرند و سپس به جفت غدد بزرگ گوارشی میرسند که هر جفت آنها بیشتر فضای خالی درون یک بازو را اشغال میکند.
گوارش ستاره ماهی در یک شکم کیسه مانند واقع در مرکز بدن این ماهی انجام میشود این شکم برگردارنده میشود و از بدن ارگانیسم بیرون میرود و غذا را در بر میگیرد بعضی گونهها از تحمل بالای سیستمهای آوندی آبی خود برای باز کردن صدف نرمتنان و تزریق شکم خود به داخل این صدفها استفاده میکنند. دستگاه گوارش به یک سوراخ دفعی کوچک در مرکز سطح فوقانی ختم میشود.
یک حلقه عصبی هم دور مری را فرامیگیرد و به مجرای حلقوی نزدیک است. از این حلقه عصب شعاعی منشعب میشوند و به درون بازوها میروند. این اعصاب در ته شیارهای آمبولاکرال قرار دارند و در نوک هر بازو، به یک کله چشمی منتهی میشوند.
موضوع مطلب :